Sen jest niezwykle ważny dla zdrowia każdego człowieka. Właśnie on odpowiada za to, w jaki sposób będziemy się czuć przez cały dzień – czy będziemy aktywni, czy też poziom naszej energii drastycznie spadnie. Sen jest odpowiedzialny za nasze zdrowie, a każde jego zaburzenie może być zarówno wynikiem różnorodnych problemów zdrowotnych, jak też do nich prowadzić. Przyjrzyjmy się więc bliżej problemom ze snem.
Jakie rodzaje zaburzeń snu możemy wyróżnić?
Zaburzenia snu podlegają klasyfikacji ICD-10 (Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych). Wyróżnia się w nich dwie grupy, czyli zaburzenia organiczne i nieorganiczne. Pierwsze z nich obejmują bezsenność o podłożu organicznym, hipersomnię (nadmierną senność w ciągu dnia) o podłożu organicznym, bezdech senny oraz zaburzenia dobowego rytmu snu i wstawania.
Druga grupa to z kolei zaburzenia snu o podstawie nieorganicznej, wśród których również znalazły się bezsenność i hipersomnia, ale o podłożu innym niż organiczne (czyli np. nie będące wynikiem chorób somatycznych). Jednocześnie do tej grupy zaliczane są somnambulizm, czyli lunatykowanie, a także koszmary senne i lęki nocne.
U kogo mogą występować zaburzenia snu?
Tak naprawdę zaburzenia snu mogą występować u każdego z nas. Niektóre z nich są jednak w szczególności kojarzone ze specyficznymi grupami wiekowymi, na przykład koszmary senne, lęki nocne oraz lunatykowanie częściej kojarzone są z dziećmi, podczas gdy bezsenność i zaburzenia rytmu dobowego snu z osobami dorosłymi i starszymi.
Przyczyny zaburzeń snu i leczenie
Mówiąc o zaburzeniach snu, warto zwrócić uwagę na to, że są one często związane z różnorodnymi przyczynami, których diagnostyka jest niezbędna w celu prawidłowego leczenia. Niejednokrotnie zaburzenia snu występują z powodu chorób somatycznych oraz przyjmowanych przy nich leków. Wówczas leczenie zaburzeń snu może polegać na przykład na zmianie substancji czynnej lub dawkowania.
Niejednokrotnie zaburzenia snu są też spowodowane przez problemy natury emocjonalnej. Długotrwały stres, konflikty, których nie można rozwiązać samodzielnie, i obciążenie psychiczne organizmu lub nieprzepracowane traumy z ubiegłych lat mogą prowadzić do powstawania zaburzeń snu o różnorodnym charakterze. W takim przypadku rozwiązanie problemów emocjonalnych i współpraca z psychoterapeutą mogą przynieść najlepsze rezultaty.
Należy także pamiętać, że na występowanie zaburzeń snu może mieć wpływ nieprawidłowy styl życia. Wykonywanie obciążających zadań i duża aktywność fizyczna tuż przed snem mogą sprawić, że trudniej będzie się nam odprężyć i rozluźnić. Z kolei nieprawidłowa higiena snu może doprowadzić do bezsenności (i hipersomnii w ciągu dnia) lub zaburzenia dobowego rytmu snu. Wiąże się to między innymi z nieregularnymi porami odpoczynku, brakiem spokojnego i ciemnego miejsca do spania czy też wykorzystywaniem urządzeń elektronicznych (smartfon, tablet) tuż przed snem, co utrudnia zasypianie. Zmiana takich nawyków będzie wówczas pomocna w uzyskaniu lepszej jakości snu.