BIOS – Basic Input/Output System, jest to zestaw pełnych procedur które zapisane są w nieulotnej pamięci komputera ( pamięć ROM), pośredniczą między sprzętem a systemem. BIOS czuwa nad sprawnym działaniem komponentów komputera, dlatego kiedy go uruchamiamy wykonywana jest procedura POST, polegająca na wykryciu podłączonych urządzeń takich jak płyty CD w napędzie oraz testowanie np. RAM-u i procesora. W sytuacji kiedy któryś z komponentów nie działa prawidłowo jesteśmy o tym informowani komunikatem dźwiękowym lub tekstowym. BIOS uruchamia się sam po naciśnięciu włącznika w komputerze. Często mówimy, ze chcemy go uruchomić, czyli dostać się do jednego z jego elementów, swoistego ,,panelu sterowania” zwanym BIOS Setup ( niekiedy może być nazywany CMOS Setup Utility). Interfejs BIOS Setup jest prosty w obsłudze pod warunkiem, że zna się jego poszczególne funkcje. Do operowania nim wystarczy jedynie klawiatura. Wygląd BIOS-u może się nieznacznie różnić w zależności od producenta. Coraz częściej w komputerach można spotkać oprogramowanie UEFI – czyli następcę BIOS-u.
Jak uruchomić BIOS?
W celu uruchomienia BIOS-u wystarczy nacisnąć jeden przycisk lub kombinację przycisków w trackie startu komputera, tuż przed włączeniem systemu. Zazwyczaj należy to zrobić przyciskiem DEL (Delete), czasami może być to przycisk F8, F3 lub inny. Należy wykonać to szybko, żeby zdążyć przed uruchomieniem systemu, najlepiej wtedy gdy widzimy duże logo producenta płyty głównej, markę naszego komputera lub producenta BIOS-u na samym początku startu komputera. Ilekroć uruchamiamy komputer wyświetla nam się takie logo, więc nie powinno zostać przeoczone. Informacje o odpowiednim przycisku uruchamiającym BIOS można znaleźć na samym początku uruchamiania komputera. Znajduje się ona najczęściej w dolnej części ekranu i wygląda tak: ,,Pres…. to enter Setup” bądź ,,Press…. to run Setup” a także ,,Enter BIOS by pressing…”. Taka informacja pojawia się na krótko, więc jeśli nie zdążymy nacisnąć odpowiedniego przycisku, zawsze można ponownie uruchomić nasz komputer.
Jak poruszać się po BIOS-ie?
Poruszając się po BIOS-ie należy pamiętać, ze jest to program bardzo ,,delikatny” w którym nawet niewielka zmiana jakiegoś ustawienia może pomóc komputerowi w działaniu albo go ,,sparaliżować”. Jeżeli chcemy coś zmienić należy dobrze wiedzieć, gdzie ta funkcja się znajduje oraz jak się nazywa i czy ta zmiana nie spowoduje jakichkolwiek problemów. W sytuacji kiedy przesadzimy ze zmianami ustawień i komputer odmówi współpracy, zawsze można przywrócić ustawienia domyślne BIOS-u. Funkcja taka może nazywać się ,,Load Setup Defaults” albo ,,Setup Defaults”. W przypadku kiedy komputer nie chce się uruchomić i nie możemy dostać się do BIOS-u można wyjąć z płyty głównej baterię CMOS, która podtrzymuje jego ustawienia i włożyć ją z powrotem najlepiej po upływie kilku minut. Należy jednak pamiętać o tym aby wyłączyć komputer z zasilania. Jeżeli nie wiemy jak wyciągnąć baterię CMOS należy poprosić o pomoc bardziej doświadczaną osobę.
